یازده‌ساله  که بودم کتاب «بابالنگ‌دراز» را خواندم و خیلی هم از آن لذت بردم.  یک سال بعد شبکه‌ی دو سیما شروع به پخش انیمیشنی کرد که براساس این کتاب ساخته شده بود. این انیمیشن برای بچه‌های آن زمان بسیار جالب بود، اما برای من که کتاب را خوانده بودم، جذابیتی دو چندان داشت، چراکه شخصیت‌های کتاب در برابر چشم‌هایم جان گرفته بودند. مقایسه‌ی شخصیت‌ها و روند داستان با آن‌چه در ذهن داشتم بر هیجانم می‌افزود. اشراف کلی به ماجرا داشتم و می‌توانستم تکه‌های گمشده در انیمیشن (یا به دلیل سانسور و یا به علت محدودیت‌های تصویری) را کنار هم بگذارم و به تصویر کامل و زیبایی برسم.


این اتفاق برای هر فیلم یا انیمیشن اقتباسی دیگری هم که دیدم رخ می‌داد. نوجوان که بودم، فیلم «دزیره» و «بر باد رفته» را همراه خانواده تماشا کردم. برای من بسیار جذاب بود، چون صحنه‌هایی که از این دو رمان در ذهن داشتم، به‌زیبایی به تصویر کشیده شده بودند، اما دیگران با این‌که فیلم را پسندیدند حس می‌کردند فیلم تکه‌تکه است و آن‌چنان که باید تحتِ‌تأثیر قرار نمی‌گرفتند. چند سال قبل فیلم «غرور و تعصب» را دیدم. البته که فیلم زیبایی بود، اما هرگز به پای کتاب نمی‌رسید و در به تصویر کشیدن عمق رابطه‌ی «الیزابت» و «دارسی» خیلی موفق نبود. چند روز پیش فیلم «مارتین ایدن» را دیدم و همین حس پاره‌پاره بودن داستان به من دست داد؛ انگار تکه‌های اندکی از یک پازل بزرگ پیش رویم بود و نتوانستم کلیت قصه را در ذهنم بسازم. متأسف شدم که چرا اول کتاب را نخواندم.


 شاید دیدن فیلم نسبت به خواندن کتاب وقت خیلی کمتری از ما بگیرد و جذابیت‌های بصری بیش‌تری هم داشته باشد، اما نمی‌توان انتظار داشت یک رمان حجیم در دو ساعت خلاصه و کل داستان حفظ شود. در نگر من، افراد کتاب‌خوان بهتر است اول کتاب را بخوانند و سپس به تماشای فیلم‌های اقتباسی بنشینند تا لذت بیش‌تری ببرند. زمانی که در ابتدا کتاب را می‌خوانیم، ساعت‌ها و روزها با داستان همراه می‌شویم، شخصیت‌ها، مکان‌ها و رخدادها را با کمک تخیل خود می‌سازیم؛ همه‌ی تکه‌های پازل را در اختیار داریم، پس جزئیات داستان را کاملاً می‌دانیم. بنابراین وقتی به تماشای فیلم می‌نشینیم جاهای خالی داستان و گنگ بودن فیلم آزارمان نمی‌دهد و می‌توانیم از تصویرسازی کمال لذت را ببریم. افزون‌بر این، وقتی اول فیلم را می‌بینیم و سپس به مطالعه‌ی کتاب می‌پردازیم، تخیلمان آن‌طور که باید و شاید فعال نمی‌شود، چون تحتِ‌تأثیر تصویری است که در فیلم دیده‌ایم.